Een nieuw rapport van Eurofound, de Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden, schetst de complexe relatie tussen jobkwaliteit en klimaatverandering en onderzoekt de implicaties van groene taken in een aantal specifieke sectoren.
Deze veranderingen in het werk maken sommige werknemers kwetsbaarder, maar bieden ook kansen om bepaalde aspecten van de arbeidskwaliteit te verbeteren.
Het rapport is terug te vinden in het Engels op de website van Eurofound: Working conditions and sustainable work: Job quality side of climate change.
Werknemers zullen op verschillende manieren de gevolgen van klimaatverandering ondervinden: onzekerheid op het werk, veranderingen in hun werktaken en verantwoordelijkheden, en veranderingen op hun werkplek die andere werkpraktijken en de ontwikkeling van nieuwe activiteiten en producten met zich mee kunnen brengen.
De risico’s van klimaatverandering gaan gepaard met een verhoogde blootstelling aan bepaalde gevaren, wat leidt tot een lagere jobkwaliteit, productiviteitsverlies en een grotere baan- en werkonzekerheid. Bijna de helft van de werknemers in de Europese Unie (EU) zal te maken krijgen met ingrijpende veranderingen in hun takenpakket.
Enkele belangrijke boodschappen in het rapport:
- Het directe effect van klimaatverandering op de kwaliteit van banen gaat verder dan blootstelling aan hitte, maar omvat ook psychosociale risico’s, meer luchtvervuiling, uv-straling en extreme weersomstandigheden. Vooral werknemers in de landbouw, visserij, bosbouw, bouw, toerisme en noodhulpdiensten lopen gevaar.
- 40% van de werknemers in de EU zal een rechtstreekse invloed van de groene transitie ondervinden. De kwaliteit van banen verschilt in groene beroepen, waarbij in sommige jobs de negatieve aspecten van hun baan zwaarder wegen dan de positieve. Er moet meer aandacht worden besteed aan de gevolgen van de groene overgang voor de arbeidskwaliteit, terwijl beleidsmaatregelen gericht moeten zijn op het op peil brengen van de arbeidskwaliteit.
- De werkgelegenheid in de sectoren die het meest door de klimaatverandering worden getroffen, wordt gedomineerd door mannen en door grote aantallen seizoenarbeiders, migranten en zelfstandigen, die vaak geen wettelijke bescherming genieten en vaak minder goed georganiseerd zijn in vakbonden en op de werkplek vertegenwoordigd zijn.
- Een sectorale aanpak van het monitoren en verbeteren van de arbeidskwaliteit is essentieel, aangezien sectoren verschillende directe en indirecte invloeden van klimaatverandering ondervinden. Werknemers in de zwaarst getroffen sectoren moeten prioritaire steun krijgen voor de vernieuwing van hun vaardigheden en de overgang van de ene baan naar de andere. Een meer gedetailleerde analyse van de gevolgen voor andere sectoren is nodig. Individuele bedrijven en praktijken kunnen een verschil maken bij de aanpak van klimaatverandering en de gevolgen daarvan voor de kwaliteit van banen.
- Meer kennis en meer innovatieve oplossingen zijn nodig om de risico’s voor werknemers te beperken. Het onderzoek naar de effecten van klimaatverandering op werknemers en werkplekken is nog fragmentarisch. Aangezien klimaatverandering een dynamisch proces is, moet de kwaliteit van groene banen en van banen die het meest blootstaan aan de risico’s van klimaatverandering in het oog worden gehouden.
De 4 kernhoofdstukken in deze publicatie zijn:
- Klimaatverandering en jobkwaliteit.
- Klimaatgerelateerde gevaren op het werk.
- De kwaliteit van banen in sectoren die het meest worden beïnvloed door klimaatverandering en klimaatbeleid (energie, productie, landbouw, transport, watervoorziening en afvalbeheer, bouw, ziekenhuizen, toerisme).
- Groen gedrag en groene praktijken op het werk.
Bron: Beswic.be